ABD Seçim gecesine ilişkin siz değerli yatırımcılarımız için hazırladığımız raporun ikinci bölümünde;
Oy verme süreci, Oyların Sayılması, Seçim sonuçlarının Açıklanması-Sandık çıkış anketleri, Oyların Yeniden sayımı ve Başkanlık yarışı kadar önemli olan Senato seçimlerine değindik. İyi okumalar dileriz.
Oy Verme Süreci, Oyların Sayılması Ve Seçim Sonuçlarının Açıklanması
ABD Başkanlık seçimleri sonuçları genellikle seçin günü gecesine kadar belli olmakta ancak seçim sonuçlarının açıklanmasının geciktiği bazı istisnalarda bulunmakta. Bunlardan ilki Bush-Gore adaylarının yarıştığı 2000 yılındaki Başkanlık seçimidir. George W. Bush'un kazandığı bu seçimin sonuçlarının açıklanması 36 gün sürdü. Sonuçların hemen açıklanmadığı bir diğer seçim ise 2016 yılında Trump ve Clinton’un yarıştığı seçimdir. Wisconsin eyaletini kazanarak Seçici Kurul'daki oyların 270'ini alacağının anlaşılmasıyla saat 02.30'da Donald Trump'ın seçimleri kazandığı ilan edildi. İlerleyen günlerde ve haftalarda sandıklar açılmaya devam edildi, sandıklar açıldıkça Demokratların adayı Clinton’ın ülke genelinde daha fazla oy aldı. Ancak eyaletleri kaybettiği için seçimi kaybetti.
Seçim sonuçlarının daha geç açıklandığı bu iki seçimin ortak noktası ise 130 yıllık ABD seçimleri tarihinde ülke genelinde en yüksek oyu alan adayın seçimi kazanamadığı seçimler olmasıdır. Bush seçimleri kritik eyalet Florida’da sadece 537 fazla oy alarak kazanırken, Trump’a seçim galibiyetini ise Michigan, Wisconsin ve Pennsylvania gibi kritik eyaletlerin sağladığı 77binlik oy farkı getirdi.
Bu açıdan 3 Kasım’da gerçekleşecek seçim sonuçlarının açıklanacağı zamanla ilgili kritik noktalardan bir tanesi seçim sonuçlarının birbirine ne kadar yakın olduğudur. Mevcut seçim anketlerinde kilit eyaletler dâhil Biden’ın önde olması, Demokratların erken oy kullanmadaki avantajı, Trump’a olan güven oranındaki düşüş gibi etmenler göz önüne alındığında, seçim sonuçlarının gece yarısından önce netleşmesi mümkün olabilir (Eğer Biden seçimleri önemli bir fark ile kazanırsa)
Ancak aradaki farkın daha az olması halinde seçim sonuçlarının açıklanması gecikebilir.
Posta Yoluyla Oy Kullanımı…
Seçim sonuçlarının açıklanmasıyla ilgili diğer bir önemli nokta ve endişe ise posta yoluyla oy kullanımında görülen beklenmedik artış. Kuşkusuz bunda Covid-19 salgının etkisi büyük. Şuana kadar 70 milyon Amerikalı posta yoluyla oy kullandı. Posta yoluyla oy kullananlarının sayısının 80 milyona ulaşması bekleniyor. Bu rakam 2016 yılındaki seçimlerde bu yolla kullanılan oyun iki katı. Posta yoluyla kullanılan oyların sayım işlemi daha uzun sürüyor. Dolayısıyla seçim sonuçlarının net bir şekilde açıklanması uzayabilir.
“Kilit Eyaletlerin” çoğunda oy sayımı ve işlenmesinin daha hızlı bitmesi bekleniyor. Arizona, Florida, Georgia, Iowa ve Ohio gibi kritik eyaletlerde herhangi bir gecikme beklenmezken, Michigan ve Wisconsin gibi eyaletlerde bir miktar gecikme yaşanabilir.
En büyük gecikmenin ise Pennsylvania ve North Carolina gibi kilit eyaletlerde yaşanması bekleniyor. İki eyaletteki mevcut yasalar, 3 Kasım’a kadar gönderildikleri sürece oy pusulalarının seçim gününden üç gün sonrasına kadar sayılmasına izin veriyor. Florida’dan sonra en önemli ve seçimlerin başa baş gittiği bu iki eyalette oyların sayımının gecikmesi seçim sonuçlarının açıklanmasının da 6 kasım Cuma gününe kadar uzamasına neden olabilir.
Seçim Akşamı İlk Sonuçlara Dikkat…
Seçim günü, oy verme işlemini tamamlamış seçmenlerle yapılan anketlere “sandık çıkış anketi (exitpoll) adı veriliyor. Bu anketler elbette kesin seçim sonuçları olmamakla birlikte, seçimin gidişatına dair bir ön izlenim oluşturacak.
Eyaletlerdeki oy verme işlemi ve sayım süresindeki farklılıklar seçim akşamı boyunca adayları ayrı ayrı zamanlarda önde gösterebilir. Oy verme işlemi ve sayımının gecikebileceği kilit eyaletlerde (Michigan, Wisconsin, Pennsylvania gibi..) seçim günü kullanılan oyların, postayla kullanılan oylardan daha önce sayılması ve açıklanması gibi nedenlerle Trump ilk başta öne geçebilir. Bunun sebebi, Demokrat Parti’ye oy verme eğilimi olan insanların posta yoluyla oy vermeye daha yatkın olduklarının bilinmesinden ileri gelmekte. Ancak zaman içerisinde, postayla gönderilen erken oyların sonuçları gelmeye başladığında Biden’ı öne geçirebilir.
Bu açıdan ilk sonuçlar da yanılma payı yüksek olduğu için nihai seçim sonuncunu beklemenin ve sabırlı olmanın faydalı olacağı düşüncesindeyiz.
Çekişmeli Bir Seçim Yarışında Oyların Yeniden Sayılması İhtimali…
Oyların çok yakın olduğu çekişmeli bir seçim yarışı, kritik eyaletlerde oyların yeniden sayılmasını tetikleyebilir ve bu da bizi sonuçların gecikmeli açıklandığı bir seçime götürebilir “Kritik bazı eyaletlerde” bazı özel durumlarda yeniden sayıma işlemi otomatik olarak gerçekleşiyor.
Yeniden sayım işlemi, oy pusulalarının makine tarafından ikinci kez sayıldığı “makine oylama” tarafında yapılması halinde aynı gün bitebiliyor. Ancak yeniden oy sayımının manuel yapılması durumunda bu çok daha fazla zaman alabilmekte. Oyların otomatik yeniden sayılmasını gerektirecek bir durum olmasa bile adaylar seçim sonuçlarının yakın olduğu bölgeler için yeniden sayım talebinde bulunabilir.
Yeniden sayımdan kaynaklı olası bir gecikmede piyasalar daha fazla netlik görene kadar riskten kaçınmayı tercih edebilir.
Senato Yarışının da Ayrıca İzlenilmesi Gerekiyor
ABD Doları ve piyasalar için Senato yarışı daha önemli. Bu sebeple, Senato’daki sonuç piyasalar için daha yakından izlenilebilir. Son durumda Cumhuriyetçiler 100 sandalyenin 53’üne sahip.
Kaynak:270towin.com
Bu 100 sandalyenin 35’i bu yıl yeniden seçilecek. Sandalyelerin 50-50 olması durumunda, Başkan Yardımcısı eşitliği bozan oya sahip.
Şu anda, Demokratların Alabama’da 1 sandalye kaybetmesi ve Arizona’da bir koltuk kazanılması bekleniliyor. Bu durum daha sonra takip edeceğimiz 4 tane kilit Senato koltuğu bırakıyor. Bunlar Georgia, Iowa, Montana ve Nort Carolina eyaletleri. Demokratların, Senato’nun kontrolünü tamamen elde etmesi için bu 4 koltuktan 1’ini ve Başkanlığı kazanması veya 4 koltuktan 2’sini kazanması gerekli. (Tabi bunlar daha önce yapılan anketlere göre olan varsayımlardır)
Georgia Eyaleti koltuğu için oyların %50’sinin gerekli olduğunu belirtelim. Fakat bu koltuk için çok aday olması, büyük ihtimalle bu koltuğun kazananını belirlemek için 5 Ocak’ta yapılacak 2.tur seçimine gereksinim duyulacağını gösteriyor. Pek ihtimal dahilinde olmasa da, bu durum Senato çoğunluğunun o güne kadar netleşmediği bir durum doğurabilir.
Kaynak:270towin.com
